Player.pl | Sprawdź najbardziej angażujący serwis VOD w Polsce. Programy i seriale TVN nawet tydzień przed premierą w TV, filmy na życzenie prosto z kina, wyselekcjonowane bajki dla dzieci. Kanały na żywo m.in: TVN24, MINIMINI+, ALEKINO+, NSPORT+, ELEVEN.
Film dokumentalny to obok produkcji fabularnych i animowanych, najpopularniejszy rodzaj filmowy. Jego głównym wyznacznikiem jest fakt, że nie grają w nim aktorzy, a reżyser nie ma tak dominującej roli jak w przypadku filmów fabularnych. Twórca filmu dokumentalnego w małym stopniu ingeruje w przedstawianie fabuły, ponieważ jest nią jakiś wycinek rzeczywistości. Reżyser ma jednak wpływ na odbiór filmu, a to za sprawą stosowanych w produkcji specjalnych zabiegów, na przykład chwytów retorycznych. Takie podejście ma jednak swoje plusy i minusy. Najlepiej widać to na przykładzie produkcji, które powstawały w latach wojennych i powojennych. Filmy dokumentalne były używane do propagandy, wystarczyło odpowiednio zmontować dane ujęcia, by zmanipulować widza.
Obecnie dokument współczesny rządzi się już nieco innymi prawami. Zaletą stosowania chwytów retorycznych w produkcji jest nadanie prezentowanej rzeczywistości formy artystycznej. Bywa, że w narracji pojawiają się nawet elementy fikcjonalne. Za dobry film dokumentalny uważa się taki, który spełnia swoją funkcję dydaktyczną, ale też skłania widza do przemyśleń, wywołuje w nim emocje.
Filmy dokumentalne można podzielić biorąc pod uwagę ich przeznaczenie. Wyróżnia się filmy kompilowane, czyli takie, w których oglądać można materiały z różnych źródeł, wywiady z uczestnikami ważnych wydarzeń, „direct cinema”, które rejestrują wydarzenia w rzeczywistym czasie ich trwania, filmy przyrodnicze oraz portrety poświęcone wyjątkowej osobie.
Tworzenie filmów dokumentalnych jest obecnie bardzo popularne. Świadczyć może o tym wiele festiwali, jakie są organizowane, by wyróżnić najciekawsze filmy dokumentalne. Są to m.in. Berlinale, MFF w Cannes, MFF w Locarno czy Krakowski Festiwal Filmowy. Najbardziej prestiżową nagrodą za produkcję dokumentalną pełną lub krótkometrażową jest oczywiście amerykański Oscar, przyznawany w tej kategorii od 1941 roku.
Znaczna część filmów dokumentalnych to portrety poświęcone ważnym osobom ze świata rozrywki, kultury, polityki czy biznesu. Zazwyczaj przedstawiają one ich życie i prezentują drogę, jaką musieli przejść, by osiągnąć sukces. Bywa, że pokazany jest także ich bolesny upadek. Tak jest w przypadku niezwykle ciekawego filmu dokumentalnego „Amy” z 2015 roku, który otrzymał Oscara i był nominowany do wielu innych prestiżowych nagród. Produkcja ta poświęcona jest brytyjskiej piosenkarce – Amy Winehouse, której życie było dosyć burzliwe.
W dokumencie przedstawiono mnóstwo niepublikowanych wcześniej nagrań, z których można było dowiedzieć się, jakim dzieckiem była Amy i jak wyglądały jej pierwsze kroki w branży muzycznej. Reżyser – Asif Kapadia, nie bał się także podejmować kontrowersyjnych zagadnień, jak uzależnienie od alkoholu, narkotyków i leków, które zresztą przyczyniło się do upadku gwiazdy i przedwczesnej śmierci. Nie ocenia on jednak piosenkarki, narracja filmu prowadzona jest z dystansem, dzięki czemu widz sam może sobie odpowiedzieć na pytanie kim była Amy i co było powodem jej depresyjnej natury, którą dało się słyszeć w wykonywanych przez nią piosenkach.
Ciekawym filmem dokumentalnym jest również „Sugar Man”. Nie jest to jednak typowy portret jak w przypadku dokumentu „Amy”. W produkcji tej przedstawione są wysiłki dwóch fanów z RPA, którzy uwielbiają popularnego w ich kraju amerykańskiego piosenkarza – Sixto Rodrigueza. W rodzimym kraju nie odniósł on znaczących sukcesów mimo ogromnego talentu, jednak w Afryce jego twórczość docierała do milionów osób, o czym on sam nawet nie wiedział. Fani z Kapsztadu wyruszyli na jego poszukiwania, ponieważ pojawiły się plotki o śmierci gwiazdy. Film „Sugar Man” określany jest jako najbardziej wzruszający i optymistyczny film, można go obejrzeć online w serwisie Player. Był on wielokrotnie nagradzany, w tym statuetką Oscara.
Dobrym filmem dokumentalnym poświęconym wyjątkowej osobie jest „Wszystko o Ann: Gubernator Richards Teksasu”. Bohaterka tego dokumentu – Ann Richards, była drugą kobietą gubernator ze stanu Teksas. Charakteryzowały ją jednak dosyć liberalne przekonania, co było kontrowersyjne w tak konserwatywnym stanie. Richards nie bała się manifestować swoich poglądów i chętnie udzielała się na takie tematy jak prawa kobiet, reforma systemu więziennictwa w USA czy ograniczenie prawa do posiadania broni. W filmie dokumentalnym nie brakuje archiwalnych nagrań z gubernator oraz wywiadów z politykami Partii Demokratycznej, w tym z Billem Clintonem, dla którego była wzorem. Dokument ten również można obejrzeć w serwisie Player.
Popularnym filmem dokumentalnym online jest także „Citizenfour” poświęcony sylwetce Edwarda Snowdena, który przedstawił dokumenty potwierdzające, że NSA bezkarnie szpieguje ludzi. Kiedy to ujawnił stał się wrogiem numer jeden, głównie Stanów Zjednoczonych, choć nie tylko. Dokument ten trzyma w napięciu do samego końca, widz stale dowiaduje się czegoś szokującego, a na dodatek sympatyzuje ze Snowdenem, który dla niektórych stał się zdrajcą. Film ten zdobył wiele nagród, w tym także najważniejszą - Oscara w 2015 roku.
W rankingach dobrych filmów dokumentalnych można znaleźć wiele interesujących produkcji zróżnicowanych pod względem tematycznym czy rodzajowym. Są to filmy dokumentalne historyczne, wojenne, o kosmosie, a nawet o dinozaurach. Nie brakuje także filmów przyrodniczych, które mają cechy charakterystyczne dla wielu gatunków, w tym dla dokumentów. Wśród nich wymienić można następujące produkcje: „Sól ziemi”, „Samsara”, „Baraka”, „Senna”, „Inny świat”, „Zatoka delfinów”, „Ciemności skryją ziemię”, „Dzieci z Leningradzkiego”, „Makrokosmos”, „Przeznaczone do burdelu”, czy „Ikar”. Warte obejrzenia są również „Super Size Me”, „Fahrenheit 9.11”, „Most samobójców”, „Człowiek na linie” i „Wyjście przez sklep z pamiątkami”.
W serwisie Player dostępnych jest wiele interesujących polskich filmów dokumentalnych. Wśród nich jest „Zapaśniczka z Boliwii”, której historia była już przedstawiana w programie podróżniczym Martyny Wojciechowskiej „Kobieta na krańcu świata”. Bohaterka dokumentu – Carmen Rojas, dosłownie walczy o lepsze życie dla swoich dzieci. Jest zapaśniczką i regularnie bierze udział w walkach kobiet, co kosztuje ją wiele wysiłku, nie tylko fizycznego, ale także psychicznego.
Wartym obejrzenia polskim filmem dokumentalnym jest także „Bartoszewski. Droga”. Jest on poświęcony sylwetce wyjątkowego polityka, działacza społecznego, byłego więźnia Auschwitz. W filmie nie brakuje nagrań z nim samym, jak i z osobami, dla których Bartoszewski jest niekwestionowanym autorytetem. Są to głównie politycy, tacy jak Donald Tusk, Jerzy Buzek czy Tadeusz Mazowiecki.
Ciekawymi dokumentami są także te podejmujące istotne zagadnienia społeczne. Tak jest w przypadku „Darling I Lowe Ju”, w którym przedstawione są kobiety poszukujące miłości na wczasach w Egipcie czy „Czekając na sobotę”, gdzie udokumentowane jest codzienne życie osób mieszkających na prowincji, którzy czekają tylko na weekend, by móc zabawić się na pobliskiej imprezie. Wszystkie te filmy dokumentalne można obejrzeć online w serwisie Player.